Jak skutecznie wdrożyć Last Planner System® na projekcie budowlanym?

Last Planner System® (LPS) to jedno z kluczowych narzędzi Lean Construction, które pozwala znacząco poprawić planowanie i realizację prac budowlanych. Jego celem jest zwiększenie przewidywalności i efektywności pracy poprzez lepszą koordynację zespołów wykonawczych i eliminację marnotrawstwa. Jak więc krok po kroku wdrożyć LPS na budowie?

Krok 1: Przygotowanie i zaangażowanie zespołu

Bez właściwego przygotowania LPS może zostać odebrany jako kolejny „system biurokratyczny” zamiast narzędzia usprawniającego pracę. Kluczowe działania na tym etapie:

Edukacja zespołu

Cel: Uświadomić zespołowi, czym jest LPS, jakie przynosi korzyści i dlaczego warto go wdrożyć.

• Szkolenie dla zespołu projektowego (kierownik kontraktu, kierownik budowy, kierownicy robót, inżynierowie, majstrowie, brygadziści, podwykonawcy) – co to jest LPS, jakie są etapy planowania i jak wygląda codzienna praca w systemie.
• Omówienie korzyści – redukcja przestojów, lepsza koordynacja, mniejsze ryzyko opóźnień, większa przewidywalność.
• Podkreślenie roli zespołów wykonawczych – to oni planują, a nie tylko kierownictwo.

Określenie zasad gry

Cel: Stworzyć wspólne reguły działania w LPS.

• Określenie uczestników spotkań – kto jest odpowiedzialny za planowanie na różnych poziomach (np. inżynierowie, kierownicy robót, podwykonawcy).
• Ustalenie harmonogramu spotkań (tygodniowe planowanie, codzienne odprawy).
• Określenie miejsca spotkań – najlepiej blisko placu budowy, przy tablicy LPS.
• Stworzenie czytelnych formularzy do rejestrowania planów, zobowiązań i problemów.

Krok 2: Planowanie długoterminowe (Master Plan)

Master Plan to strategiczny harmonogram całego projektu – nie jest on bardzo szczegółowy, ale wyznacza kluczowe kamienie milowe.

Stworzenie Master Planu

Cel: Wyznaczenie ogólnej ścieżki realizacji projektu.

• Określenie kluczowych kamieni milowych (np. zakończenie fundamentów, stan surowy, odbiór instalacji).
• Zidentyfikowanie zależności między etapami (np. instalacje mogą ruszyć dopiero po zakończeniu ścian działowych).
• Ustalenie terminów docelowych dla każdego kamienia milowego.

Weryfikacja realizowalności Master Planu

Cel: Sprawdzić, czy Master Plan jest realistyczny.

• Analiza dostępności zasobów (materiały, sprzęt, siła robocza).
• Identyfikacja potencjalnych ryzyk i wąskich gardeł.
• Wprowadzenie buforów czasowych tam, gdzie jest ryzyko opóźnień.

Krok 3: Planowanie fazowe (Phase Planning)

Planowanie fazowe to etap pośredni między Master Planem a planowaniem średnioterminowym, który skupia się na szczegółowym opracowaniu poszczególnych faz projektu.

Przeprowadzenie planowania fazowego

Cel: Szczegółowe zaplanowanie kolejnych faz projektu w oparciu o kamienie milowe z Master Planu.

• Wykorzystanie metody pull planning – zaczynając od końcowego kamienia milowego fazy, zespół wspólnie określa niezbędne kroki wstecz, aby go osiągnąć.
• Identyfikacja kluczowych zadań i ich kolejności w ramach danej fazy.
• Określenie punktów kontrolnych i kryteriów ukończenia dla poszczególnych zadań.

Koordynacja między zespołami

Cel: Zapewnienie płynnej współpracy między różnymi zespołami i branżami.

• Ustalenie jasnych punktów przekazania (hand-off) między zespołami.
• Określenie wymagań i oczekiwań dotyczących dostarczanych rezultatów przez poszczególne zespoły.
• Zidentyfikowanie potencjalnych konfliktów i ich rozwiązanie na etapie planowania.

Krok 4: Planowanie średnioterminowe (Lookahead Plan – 6 tygodni w przód)

Lookahead Plan to pomost między Master Planem a rzeczywistą pracą na budowie. Pozwala wykrywać i eliminować przeszkody zanim wpłyną na harmonogram.

Stworzenie 6-tygodniowego planu

Cel: Sprawdzić, czy nadchodzące zadania są gotowe do realizacji.

• Wyciągnięcie zadań na najbliższe 6 tygodni z Master Planu.
• Podział dużych zadań na mniejsze etapy, które można realnie wykonać w danym tygodniu.

Ocena gotowości zadań

Cel: Zidentyfikować przeszkody, zanim wpłyną na harmonogram.

• Czy mamy zatwierdzoną dokumentację projektową?
• Czy mamy materiały na czas?
• Czy są konflikty między pracami różnych ekip?
• Czy dostępny jest sprzęt i narzędzia?

Jeśli jakiekolwiek zadanie nie spełnia powyższych kryteriów, trzeba podjąć działania naprawcze!

Krok 5: Planowanie tygodniowe (Weekly Work Plan)

Tygodniowy plan to najważniejszy element LPS – tutaj zespoły zobowiązują się do wykonania konkretnych prac.

Cotygodniowe spotkanie planistyczne

Cel: Ustalić konkretne zadania do realizacji na następny tydzień.

• Każda brygada deklaruje, jakie zadania wykona w danym tygodniu.
• Określenie kto, co i kiedy zrobi.
• Sprawdzenie, czy wszystkie warunki do realizacji są spełnione (materiały, sprzęt, dokumentacja).

Wizualizacja planu

Cel: Zapewnienie jasnej komunikacji.

• Tablica planistyczna – umieszczenie tygodniowego planu w widocznym miejscu.
• Kolorowe karteczki – różne kolory dla różnych branż, by ułatwić czytanie planu.
• Czytelny podział na dni robocze – co dokładnie ma być zrobione w poniedziałek, wtorek itd.

Krok 6: Codzienna kontrola i szybkie reakcje

Codzienne spotkania pozwalają na bieżąco rozwiązywać problemy i zapewnić płynność prac.

Codzienne odprawy (Daily Huddles)

Cel: Upewnić się, że wszystko idzie zgodnie z planem.

• Spotkanie o stałej godzinie (np. 7:00 rano, 10-15 minut).
• Każda brygada informuje, co udało się zrobić wczoraj i co planuje dziś.
• Identyfikacja nowych przeszkód i szybkie ich usuwanie.

Krok 7: Analiza i doskonalenie (PPC i analiza przyczyn problemów)

Ostatni krok to analiza, dlaczego pewne zadania się nie udały i jak unikać tych samych błędów w przyszłości.

Pomiar wskaźnika PPC (Percent Plan Complete)

Cel: Sprawdzić, jak skutecznie realizujemy plany.

• Obliczenie % ukończonych zadań względem planu (np. 8 z 10 zadań = 80% PPC).
• Analiza przyczyn niezrealizowanych zadań (np. brak materiałów, zmiana w projekcie).
• Wdrażanie działań naprawczych.

Wnioski i usprawnienia

Cel: Eliminacja powtarzających się problemów.

• Identyfikacja systemowych problemów (np. chroniczne opóźnienia dostaw).
• Wprowadzanie korekt w planowaniu i procesach.

Korzyści z wdrożenia Last Planner System®

• Większa przewidywalność – lepsza kontrola nad harmonogramem.
• Mniej przestojów – eliminacja zbędnych czekania i chaosu organizacyjnego.
• Lepsza koordynacja – zespoły lepiej ze sobą współpracują.
• Szybsze reagowanie na problemy – dzięki codziennym odprawom i analizie przyczyn opóźnień.
• Mniej stresu – zamiast gasić pożary, zapobiegamy im wcześniej.

Zagrożenia i wyzwania

• Opór przed zmianą – pracownicy mogą być przyzwyczajeni do tradycyjnego, hierarchicznego planowania.
• Brak konsekwencji – jeśli planowanie tygodniowe nie będzie prowadzone systematycznie, cały system nie zadziała.
• Brak zaangażowania zespołów – kluczowe jest, aby to brygadziści i kierownicy robót aktywnie uczestniczyli w planowaniu, a nie tylko menedżerowie.
• Błędna interpretacja LPS – nie chodzi o biurokrację i dodatkowe raporty, ale o skuteczniejsze planowanie i eliminację marnotrawstwa.

Podsumowanie

Wdrożenie Last Planner System® to proces, który wymaga zmiany podejścia do planowania. Kluczem do sukcesu jest zaangażowanie zespołów wykonawczych, systematyczność w spotkaniach i konsekwencja w analizie problemów. Jeśli podejdziemy do tego rzetelnie, efekty będą zauważalne bardzo szybko – mniej chaosu, większa efektywność i lepsza współpraca na budowie.

Chcesz wdrożyć LPS w swoim projekcie? Zacznij od szkolenia zespołu i konsekwentnie wprowadzaj kolejne kroki – efekty Cię zaskoczą!